Yaşamda denge ne anlama geliyor? Bu sorunun cevabı herkese göre değişir. Benim için yaşamda dengenin anlamı; kendimle olan dengeyi, başkaları ile olan dengeyi, dünya ile olan dengeyi sağlamaktır.

Tanımımı bir üçgen ile ifade dersem, üçgenin tepesine kendimle olan dengeyi koyarım. Başkalarıyla olan denge ve dünya ile olan denge ise sağ ve sol tarafta yerlerini alır. Üçgenin içine de kocaman harflerle “Ben Kimim” yazarım. Geometri dersinde gibi hissettim kendimi ama olsun tanımı bu şekilde yapınca pek bir güzel oldu.

“Ben Kimim” sorusu aslında derin bir soru. Seminer programlarımda, katılımcılara bu soruyu kâğıda yazıp, üzerinde beş dakika düşünmelerini ve bir şeyler yazmalarını isterim. Bu soruyu kendi kendine ilk defa soran çok kişi olduğunu gözlemledim. Soruyu cevaplarken gülümseyen, gözleri dolan, cevaplamak istemeyen, ne garip soru diye bakan, rahatsız olan, tutkulu bir şekilde kâğıda yazanlar oldu. Bazısı ilk defa karşılaştığı için çekindi, korktu belki bilemiyorum. Aslında, cesaret ister bu soruyu kendine samimiyetle ve dürüstçe sorup sonrasında cevaplamak. Cevaplama cesareti gösteren herkesi tebrik ediyorum. Bu satırları okuyan ve daha önce bu soruyu kendine sormayanlara da benden bir minik bir hediye “Ben Kimim” sorusunu kâğıda yazıp beş dakika düşünüp aklınıza gelenleri kâğıda özgürce yazar mısınız? Bakalım kendinizde neler keşfedeceksiniz. Kendinizle dengeyi bulma yolunda en güçlü adımı attınız, bundan sonrası daha kolay gelir.

Kendimiz ile olan dengeyi düşünmeye başladık bile. İlerleyen zaman içinde harika keşifleriniz olacak. Şimdi sırada başkaları ile olan denge var. Kendimizle olan dengeyi bulmak için kalem kâğıt ve düşünmek için zaman yeterliyken, başkalarıyla olan denge için, başkalarınında olması lazımdır. Hem çok kişi hem de çok farklı parametreler gerekir. Çok kişiyle, çok denge formülü ortaya çıkıyor. Bak şimdi konu biraz daha zorlaşmaya başladı.

Sorumuz, başkaları ile olan denge ne anlama geliyor? Bu sorudan önce önemli bir bilgi vermek iyi olur. İnsanın yürütebileceği sosyal ilişki sayısının sınırı yaklaşık 150 kişi. Bu sayı günümüzde Dunbar sayısı olarak anılmaktadır. İngiliz antropolog Robin Dunbar tarafından ortaya atılan bu sayı kabaca, bir kişinin yönetilebilir ilişki kurabileceği kişi sayısıdır. Buradan hareketle 150 kişi kapasitemiz olduğunu var sayarsak, başkaları ile denge için neler yapmamız gerekiyor? Çevre kapasitemizi güncel tutmak, çevremizdeki insanlar ile yeterince ilgilenmek, değer vermek, saygı ve sevgi göstermek… Peki herkese eşit olarak bunları sağlayabilmek mümkün mü? Tabi ki mümkün değil. Bir hediye sorumuz daha geliyor, diğerleri ile olan dengeyi sağlamak için neler yapıyorsunuz? Size en yakın çemberde yer alan insanlar ile en uzak çemberde kalan insanlar arasında ne farklar var? Aile dışındakileri düşünürsek bu farkların sebepleri neler olabilir?

Üçgenimizin son köşesine geldik, dünya ile olan dengemiz ne durumda. Kendimizi dünya ile dengede hissediyor muyuz? Dünyada kimler ve neler var? Beni nasıl etkiliyor? Benim dünyam ile dışarıdaki dünya arasındaki farklar neler? Doğayla nasıl bir ilişkim var? Görüyorsunuz sorular bir anda daha da değişti. Dünya’da gitmediğim görmediğim ne varsa benim için bir sürpriz. Uzun yıllardır yeni yerleri keşfetmeyi çok severim. Yeni bir yere gittiğimde ilk yapmayı sevdiğim şey turist olmaktan çok orada yaşayan insanlarla entegre olmayı denemek olur. Sohbet eder yerel yemeklerden yemeğe dikkat ederim. Aslında dünya insanları aynı, sadece kültürümüz ve yaşadığımız yerler farklı. Hediye sorumuz şu şekilde “dünya ile olan dengemizi sağlamak ne anlama geliyor?” Benim cevabım esneklik ve uyum oldu. Sizde kendinize bu soruyu sorup cevaplayabilir misiniz?

Sonuçta ne oldu? Kendimle olan denge, başkaları ile olan denge ve dünya ile olan dengemiz hakkında sizlerle beyin fırtınası yapmış olduk. Hediye sorularımı samimiyetle, üşenmeden cevaplayanlar için yaşamda dengenin son hediye sorusu geliyor. Tüm bu bilgileri öğrendikten sonra “Yaşamda Denge” benim için ne ifade ediyor?